In het artikel 'Je softwareleverancier klopt nog meer geld uit je zak' van afgelopen donderdag wordt flink van wal gestoken tegen het licentiebeleid van softwareleveranciers. Het stuk snijdt een terecht probleem aan: softwarelicenties zijn inderdaad een grote blinde vlek voor veel ondernemingen. De eenzijdige manier waarop softwareleveranciers als boeman worden neergezet, vraagt echter om nuancering.
De trend die Katherine Noyes beschrijft is correct: het aantal compliance-audits neemt inderdaad toe en het risico op een claim is de laatste jaren steeds groter geworden. Dat komt omdat naast de BSA (Business Software Alliance) en een paar grote softwarepartijen als Microsoft, Oracle en IBM bedrijven ook andere softwareleveranciers steeds vaker audits uitvoeren, meestal in samenwerking met de vier grote accountancykantoren.
Bedrijven zijn geen weerloze kuikens
De auteur schetst vervolgens een onvolledig en te simplistisch beeld van de werkelijkheid: het zet de softwareleverancier neer als witteboordencrimineel en de afnemer als een weerloos kuiken, overgeleverd aan grillen van moederkloek. Als we de softwarelicentiewereld moeten zien zoals het artikel ons voorhoudt, zou het betekenen dat we allemaal zo snel mogelijk software moeten gaan ontwikkelen, want zodra iemand het afneemt, kunnen we er blijkbaar voor vragen wat we willen.
Zo simpel is het natuurlijk niet. Softwarelicensering is niet eenvoudig - het is een technisch complex product - maar bedrijven zijn geen weerloze kuikens. Natuurlijk kunnen softwareleveranciers meer doen om de regels uit te leggen en simpeler te maken. Maar het is te makkelijk om de softwareleverancier als boeman aan te wijzen en bedrijven die meer moeten betalen als onschuldige slachtoffers, die er alles hebben aangedaan om dit te voorkomen. Dat laatste is namelijk meestal niet het geval. Als je bekeurd wordt als je door rood rijdt, is dat ook niet de schuld van het stoplicht of de auto.
Zorg ervoor dat je je licentiemanagement op orde hebt, door iemand met kennis van zaken de software-inkoop te laten doen en continu het softwaregebruik te blijven monitoren.
Zelf de touwtjes in handen
Ter vergelijking: bij de verkoop van een schip - ook een technisch complex product en voor een vervoerder ook een asset - zitten aan beide kanten van de onderhandelingstafel mensen met ervaring en kennis van zaken. Software wordt daarentegen meestal ingekocht door niet-technische mensen, veelal inkopers die als doel hebben de laagste prijs te krijgen. Er is dan minder oog voor detail en restricties, en de ervaring leert dat de overeenkomst daarna vaak ergens in de la verdwijnt. Van contract- en licentiemanagement nog amper sprake. Zonde, want juist door proactief licentiemanagement kan een bedrijf als afnemer de touwtjes stevig in handen houden.
Ter illustratie een citaat uit artikel van Noyes: 'Een leverancier kan bijvoorbeeld vraagtekens zetten bij de compliance op een bepaald gebied en dat gebruiken om een nieuw contract voor een clouddienst er doorheen te drukken, onder het motto: teken dat contract maar en dan praten we nergens meer over.' Maar als een bedrijf haar licensering op orde heeft, zou het niet uit moeten maken of er vraagtekens worden gezet door de leverancier. Op dat moment bepaalt de afnemer zelf wanneer en of hij overstapt naar een clouddienst en is er geen reden om zomaar te tekenen wat er onder je neus wordt geschoven.
Neem licenties serieus
De conclusie van het artikel is wél terecht: bedrijven moeten om te beginnen het licenseren van hun software eens serieus nemen. Dat begint met het in huis hebben van de juiste kennis of een partij in de arm te nemen die het managen van licenties uit handen neemt. De komende jaren wordt dit alleen nog maar belangrijker, omdat het licentielandschap als gevolg van technologische ontwikkelingen zoals cloud en SaaS steeds complexer wordt. De boodschap is duidelijk: laat je niet verrassen door een audit en zorg ervoor dat je het initiatief in eigen hand hebt.
Mja, de licentiebepalingen vergelijken met het rijden door rood licht....
Ik zat nog ff te prakkizeren over wat ik hier verder nog van moest zeggen, maar da's niet nodig denk ik. Wát 'n flauwe kul... :-)
Dat zeggen ook alle ondernemers die zelf de boekhouding en belasting doen, zonder hulp van een expert en dan na een paar jaar de belastingdienst de schuld geven van de boete die ze moeten betalen. De complexiteit en problematiek is hetzelfde. Ik ben zeker benieuwd naar wat je nog wou zeggen omdat ik echt niet snap dat er CIO's zijn die dit probleem niet serieus nemen.
p.s. Door rood licht rijden en het hebben van software zonder licentie (dus illegaal) zijn beide overtredingen in de ogen van de wet.
Je gaat erg kort door de bocht. Er zullen ondernemers zijn die er een zooitje van maken, maar bij het overgrote deel gaat het prima .
En, inderdaad zijn beide genoemde voorbeelden een overtreding. Alleen kun je de simpele zwart-wit-situatie van door rood rijden totaal niet vergelijken met zoiets ontzettends ingewikkelds als veel softwarelicenties.
Een overtreding van de licentievoorwaarden is overigens geen overtreding van de wet, maar een schending van een contract met een private partij. En die partij zal daarop actie moeten ondernemen, dat doet de wetgever gelukkig niet voor hem. :-)
Dat is nog maar de vraag, of het geen overtreding is van de wet. Strikt gesproken is er geen verschil tussen software gebruiken zonder licentie (illegaal gebruik) en meer gebruik. Het is ook niet vreemd dat justitie een bewijsbeslag uitvoert bij bedrijven indien de software leverancier aannemelijk kan maken dat er sprake is van onrechtmatig gebruik, en er een angst is dat het bedrijf in kwestie bewijs zal vernietigen. Zie bijvoorbeeld de volgende recht zaak:
[Link]
Verder zijn er landen waar dit wel degelijk door de overheid wordt gecontroleerd (maar niet veel, dat geef ik gelijk toe).
Het is wel zo dat het probleem veelal speelt bij ondernemingen van ca 500 kantoor medewerkers en meer. Al is dat ook niet helemaal zeker. De bedrijven daaronder worden weinig bezocht door audit teams. En Illegaal gebruik van software is ook niet een uitzondering bij particulieren.
Maar inderdaad, software licentie regels en restricties zijn dermate complex dat ik denk dat zonder actieve management hierop met specialisten, de meeste bedrijven er stiekem toch een potje van hebben gemaakt.
Quote: "Zorg ervoor dat je je licentiemanagement op orde hebt, door iemand met kennis van zaken de software-inkoop te laten doen en continu het softwaregebruik te blijven monitoren."
Hoeveel man personeel dachten jullie dat er hier op de IT-afdeling rondlopen?
Ik BEN de IT-afdeling!
Van licenties tot een defect netwerkkabeltje, van het installeren van software tot het onderhouden van het serverpark, van het inrichten van werkstations tot het opschonen van het mailarchief, het ligt allemaal op mijn bordje...
Tijd om je bedrijf er op te wijzen dat je toch echt wat hulp nodig hebt of hopen dat je nooit de bsa op bezoek krijgt.
Reageer
Preview