Gartner krijgt naar eigen zeggen sinds augustus 2015 vier maal zo veel vragen van klanten over blockchain en gerelateerde onderwerpen dan daarvoor. "Onze klanten in industrieën buiten de financiële dienstverlening zijn vooral bang dat ze al te laat zijn, nu de blockchainkoorts fel om zich heen grijpt", zegt Ray Valdes, analist bij Gartner. "Maar het is juist eigenlijk nog te vroeg."
De economie wordt in toenemende mate bepaald door programmeerbare diensten en producten, en Gartner adviseert CIO's die nog worstelen met de waarde van blockchain en andere distributietechnologie om eens verder te kijken dan de hype en te beginnen met het begrijpen van de toegevoegde waarde van de technologie. Dat geeft immers een kenniswapen ten opzichte van de vele consultants en leveranciers die nu de deur bij je willen platlopen met hun diensten.
Gartner wil een gidsfunctie aannemen voor CIO's die meer kennis willen opdoen over blockchain. Daarbij wordt in eerste instantie Bitcoin onder de loep genomen omdat deze vorm van gedistributeerde grootboektechnologie, zoals dat letterlijk heet. Bitcoin is zoals bekend een digitale munteenheid, dat nogal zijn voor- en tegenstanders kent en vooral in het nieuws komt vanwege diefstallen en andere schandalen, zoals onbetrouwbare marktplaatsen waar die munteenheid kan worden verhandeld.
De technologie achter Bitcoin
De technologie achter Bitcoin is dus blockchain, een ketting van blokken die ieder een weergave geeft van handelingen uit het verleden, zoals transacties. Zaak is de betrouwbaarheid van die weergave te garanderen, en dat kost computerkracht vanuit legio bronnen. Maar volgens Gartner geeft het ook zijn beperkingen aan blockchain, vooral in de schaalbaarheid, het toezicht en overzicht en de flexibiliteit, die nodig in om meer toepassingen te bedenken voor ondernemingen, zeker buiten de financiële dienstverlening.
Dat komt vooral, zegt Valdes, omdat er een extra prikkel zit in de Bitcoin-community die elk ander gebruik van blockchain mist: geld verdienen met de inzet van computerkracht. Doordat deelnemers hun computerkracht inschakelen om de blokken in de ketting van blockchains te valideren verdienen ze daarmee een beloning: Bitcoins. Hoe groter de computerkracht en de langer de inzet daarvan, des te meer kan je verdienen. Maar zullen mensen hun computerkracht inzetten voor het valideren van de blokken als daar geen 'mining' van bitcoins tegenover staat?
4 beperkingen van blockchain
Volgens David Furlonger van Gartner is het belangrijk de volgende beperkingen van blockchain en aanverwante technologie te begrijpen:
Schaalbaarheid. Het systeem van de blockchain vereist flinke computerkracht (en dus elektriciteit) om om elk transactieblok te verifiëren en te bevestigen. Het ontwerp van dat proces laat niet toe dat er meer dan zeven transacties per seconde kunnen worden gemaakt en elk transactieblok brengt een extra tien minuten vertraging met zich mee in het bevestigingsproces.
Van gedecentraliseerd naar centralisatie. Omdat de vraag naar rekenkracht in het verificatieproces stijgt zijn de zwaarste activiteiten geconsolideerd naar vier grote miningorganisaties, alle in China. Dat heeft het gedecentraliseerde karakter van blockchain veranderd. Volgens Valdes heeft dat de theoretische valkuil dat bij verdere consolidatie van die vier organisaties, bijvoorbeeld door samenvoeging, het overgrote deel van de hash-kracht die nodig is voor mining kan worden gemonopoliseerd en dat betekent dat het updaten van het gedistribueerde 'grootboek' onder controle staat van 1 organisatie.
Vertrouwen en transparantie. Alle transacties zijn openbaar, wat weer zijn voor- en nadelen kent in de toegang tot transactionele informatie, omdat dat niet betekent dat ook duidelijk wordt wie daarbij zijn betrokken.
Overzicht en toezicht. Het is nog steeds onbekend wie de schrijver is van de open-sourcesoftware die ten grondslag ligt aan Bitcoin en de vraag is of dat ooit duidelijk wordt. Dus er is een duidelijke structuur in de besluitvorming en de blockchain van Bitcoin leunt zwaar op individuele persoonlijkheden en hun agenda's.
Op de volgende pagina leggen we uit wat je kan doen met blockchain buiten valutatransacties.
Ik heb niets met bitcoin—vind het zelfs een stupide idee—maar het schaalbaarheidsprobleem is niet inherent aan blockchain: dat is een bewuste ontwerpbeperking geweest. Daarover zijn recent grote Heilige Oorlogen gevoerd omdat sommigen nu eenmaal willen dat bitcoin echt groeit en een kans maakt om algemeen geaccepteerd te raken... maar als die beperkingen worden verwijderd, verdwijnt het 'underground'-gevoel dat iedereen kan bijdragen aan de berekeningen en krijg je dus gewoon weer het systeem terug dat je anderen moet vertrouwen geen gekke dingen te doen.
In Ethereum, zeg maar blockchain pur sang, zitten dergelijke schaalbeperkingen naar mijn weten niet. Maar daar speelt een ander probleem: er kunnen met een programmeertaal bindende 'contracten' in de blockchain worden aangemaakt voor allerhande doeleinden. Recent is 10% van het circulerende Ethereum-geld gekaapt door een bug in een dergelijk contract. Als de ontwikkelaars het contract openbreken, snijden ze de geloofwaardigheid van zo'n contract aan gort, want er is altijd wel een reden om van de regels af te wijken. Als ze het niet doen, zitten ze met het probleem dat ze een speeltje hebben geïntroduceerd waarvan misbruik kan worden gemaakt, en waarvan gewone gebruikers zonder programmeerervaring ook maar moeten geloven dat er geen addertjes onder het gras zitten.
Met andere woorden: dé grote beperking die de auteur van dit verhaal niet noemt is dat zodra de blockchains complexer worden en meer taken moeten vervullen, het overzicht verloren gaat. Je kunt niet een inherent veilig en betrouwbaar systeem in elkaar zetten dat voor iedere gebruiker duidelijk is. Wat dan precies het verschil is met het monetaire systeem dat we nu hebben, is een punt van discussie waar men liever aan voorbijgaat.
Reageer
Preview