Maar dat zou een misvatting zijn. Hoewel het concept al enige jaren rondgaat was 2015 het jaar waarin het daadwerkelijk voet aan de grond kreeg in de zakelijke wereld. En het is duidelijk: het blijft nog wel even. "Dit is anders dan een hype, en wel om een aantal redenen", zegt Bob Parker, vicepresident bij IDC.
Meest opvallend is dat inspanningen in de digitale transformatie worden geleid door de CEO - toch niet de functie waarin je risico neemt in projecten met een onzekere afloop. "De investeringswens komt van de CEO", zegt Parker. "Zij zien dat deze weg leidt naar groei."
Het is zelfs zo dat liefst tweederde van de door IDC ondervraagde CEO's zegt dat de focus in 2016 ligt op strategieën in digitale transformatie. Dat recente onderzoek van het analistenbureau geeft de trends aan voor het komende jaar.
Software de stuwende kracht
Maar wat is nu precies digitale transformatie? De term wordt soms gebruikt voor het proces dat simpelweg de producten en diensten van een organisatie omzet in een digitale vorm, concludeert Frank Scavo, de president van IT-consultant Strativa. Maar dat is natuurlijk al jaren aan de gang. In zijn meest omvangrijke beschrijving is het zo veel meer.
"Voor mij betekent digitale transformatie in zijn meest pure vorm het gebruik van digitale technologie en dan vooral software als een bron van nieuwe zakelijke groei en innovatie", zegt Otto Berkes, CTO bij CA technologies. Software is niet langer alleen maar een werktool of deel van de backoffice, maar een van de belangrijkste stuwende krachten achter de totale business, voegt Berks eraan toe. Software verschuift vanuit het operationele vlak naar het creëren van nieuwe waarde die bedrijven in staat stelt dingen te doen als het on-the-fly maken van nieuwe apps om zo te reageren op veranderende klantbehoefte.
"En de kern van dit alles is de transformatie van het businessmodel", zegt Chakib Bouhdary, chief transformation officer bij SAP. "Elke bedrijf dat dat ontkent, heeft wiet gerookt." Het zijn volgens Bouhdary vijf samenkomende technologische trends die deze verandering voeden, namelijk hyperconnectiviteit, supercomputing, cloudcomputing, cybersecurity en het Internet der Dingen.
"Het is meer dan een paar websites of apps in elkaar schroeven", is Martin Gill van Forrester Research het met hem eens. "Het is te vergelijken met het opnieuw opstarten van je operationele bedrijfsmodel." Die reboot gebeurt bij bedrijven in vrijwel elke vorm en grootte. "Ik heb nog geen enkel bedrijf gezien die op dit moment niet radicaal verandert", zegt SAP's Bouhdary.
'De laatste maanden zijn het omslagpunt geweest'
'
Apotheekketen CVS Health is een mooi voorbeeld. In de laatste jaren heeft dat bedrijf zijn investeringen in digitale technologie verdrievoudigd met niet alleen tot doel om zelf te veranderen, maar ook de wijze hoe zorg wordt verleend, zegt Brain Tilzer, de chief digital officer bij CVS. "We worden gedreven door één doel: verbeterde gezondheid bij onze klanten. Onze visie is om een digitale gebruikerservaring te creëren waarbij mensen makkelijker tijd en geld kunne besparen en gezond kunnen blijven."
Eerder dit jaar heeft CVS een testomgeving geopend in Boston waarin nieuwe digitale gezondheidstools worden ontwikkeld. Vorige maand heeft het bedrijf het eerste pakket aan tools vrijgegeven uit de testomgeving. Een tool geeft klanten een snelle manier om een recept in te dienen bij een apotheek door een foto te maken van een geschreven doktersrecept en die in te laden in een app op de telefoon of de tablet.
Andere toepassingen behelsen het helpen van klanten om hun verzekeringsinformatie up to date te houden in de systemen van de apotheker of om hun medicijngebruik vast te leggen. De app is compatible met de Apple Watch. "Hoewel we al jaren focussen op digitale ontwikkelingen zijn de laatste maanden echt een omslagpunt geweest", zegt Tilzer.
Inmiddels zijn de eerste grote voordelen al duidelijk. Volgens een recent onderzoek van CVS blijken klanten die online contact houden met het bedrijf eerder bereid hun recepten te delen en hun medicatie bij te houden. Ze kunnen tevens meer dan 20 dollar per persoon besparen op onnodige medische kosten, zo geeft het onderzoek aan. "Kijkend naar de toekomst zal digitaal een belangrijk onderdeel blijven van hoe we verder gaan als bedrijf en hoe we nog beter dienstbaar kunnen zijn aan onze klanten", zegt Tilzer.
De mogelijkheden om software te bouwen die direct in verbinding staat met klanten veranderen een bedrijf omdat het elke barriere wegneemt die mogelijkerwijs is ontstaan, zegt CA's Berkes.
'Het gaat om het managen van verandering'
Veel managers in traditionele industrietakken "worden nerveus als ze moeten denken aan digitale transformatie", valt Scavo op. "Ze denken dat ze iets moeten ontdekken of uitvinden wat niemand nog aan heeft gedacht." Maar in de meeste gevallen zijn de systemen en technologieën die nodig zijn voor digitale transformatie al beschikbaar, voegt hij eraan toe. Het grotere probleem is een gebrek aan tijd om strategisch te denken en het overwinnen van organisatorische stroperigheid.
Veelal is het opzetten van een digitale organisatie vanuit niets geen probleem met de technologie van tegenwoordig. Moeilijker is een organisatie die altijd succesvol is geweest te veranderen en nieuwe wegen te vinden om van waarde te zijn voor je klanten. "Uiteindelijk gaat digitale transformatie een stuk minder over technologie en een stuk meer over het managen van verandering", zegt Scavo.
En inderdaad, dat doen betekent afscheid nemen van veel processen waarop die IT-afdelingen lange tijd hebben vertrouwd. "Je neemt afscheid van het klassieke IT-denkraam, waarin IT slechts een afhandelaar is van de tickets. De verschuiving is naar technologie die werkelijk integraal meebeweegt met het bedrijf", zegt Berkes van CA.
Als we er wat dieper induiken komen we tot de conclusie dat IT-afdelingen afmoeten van het zo geheten waterfall-model dat lang de softwareontwikkeling heeft gekenmerkt. "Daar lag de focus op een hoge mate van voorspelbaarheid", zegt Berkes. "Het heeft dan lange tijd nodig om van A naar B te komen, maar je weet precies wat je krijgt." Dat werkt prima voor zaken die geen snelle opvolging nodig hebben of snelle tussentijdse feedback, maar als het doel is om apps te ontwikkelen die klanten met je verbinden als daartoe behoefte is - binnen een tijdsbestek dat zij acceptabel vinden - dan is dat minder dan ideaal.
Agile ontwikkelmethoden als DevOps zijn dan beter, maar dat vereist een flinke culturele verandering. "Het is teamwerk", zegt Berkes. "Het idee bestaat dat je kan ontwikkelen in een ontwikkelomgeving en het vervolgens over de heg kan gooien naar de operationele kant, maar het kan een stuk beter werken als je die heg gewoon weghaalt en nauw samen werkt in multidisciplinaire teams met een focus op het leveren van waarde voor de klant."
De chief digital officer
Digitale transformatie is vaak iets dat de rol van de CIO te boven gaat. Niet alleen moeten dergelijke inspanningen worden ondernomen met de volledige steun van de CEO, ook is de rol van de CIO op verschillende vlakken van de transformatie steeds verschillend. "Data is alles in deze wereld, en die datagedreven wereld zit niet alleen maar in het pakketje van de CIO",z egt Bouhdary van SAP.
De CIO mag bij sommige bedrijven de leiding hebben in het proces, andere bedrijven kiezen voor een nieuwe rol, die van de chief digital officer. "De CDO kan de koof overbruggen tussen business en IT", legt Bouhdary uit. "De IT-functie is heel belangrijk in de digitale transformatie - het is alleen geen speerpuntfunctie", voegt Parker van IDC toe.
Sommigen zeggen dat digitale transformatie elk bedrijf raakt, ongeacht welke branche of grootte, anderen zijn daar minder zeker van. Vaak is het een kwestie van urgentie. Voor mediabedrijven als tv-zenders of kranten bijvoorbeeld, is de druk veel hoger dan voor een petrochemisch bedrijf als Shell, zegt Gill van Forrester. "Wat belangrijk is is dat managers kijken naar de mate waarin digitaal van toepassing is voor hun branche, voor hun productenportfolio, diensten en klanten. Sommige branches zijn kwetsbaarder dan anderen."
Sommige bedrijven kunnen zelfs relatief onaangedaan verder gaan. "Mijn favoriete pizzarestaurant kan wel een iPhone-app ontwikkelen, maar ik ga daar alleen maar heen voor een hele goede pizza", zegt Scavo van Strativa. "Elk bedrijf kan gebruik maken van digitale technologie, maar ik denk niet dat elk bedrijf verandert door digitale technologie."
Voor industrietakken die wel veranderen tikken de seconden ondertussen weg. "Voor sommigen geldt: als je nu nog niets hebt gedaan, is het te laat. De trein is al een tijdje vertrokken", zegt Bouhdary. Voor industrietakken als de autobranche daarentegen "is het beter snelheid te maken, want het gebeurt hier en nu", zegt hij. "Autobedrijven concurreren nu met Google en Apple - mensen kopen dadelijk geen auto meer op basis van de motorinhoud."
'Het heeft zijn tijd nodig'
Een van de klassieke fouten in het hele proces van digitale transformatie is de onderschatting van de grootte van de uitdaging, waarschuwt Berkes. "Dat gaat meerdere jaren kosten. Het is geen snelle sprint van een paar maanden." Behandel het ook niet als een technologisch probleem, want ook dat is een valkuil, zegt Gill.
Daarnaast zijn er investeringen nodig in het personeel, zowel in het aannemen van nieuw talent als het trainen van de huidige werknemers. "Het personeel dat altijd heeft gewerkt met de klassieke waterfall-methode begeleiden naar dit nieuwe werken via agile ontwikkeling heeft heropleiding en nieuwe tools nodig", zegt Berkes.
Aarzeling is een andere valkuil. "De tijd is je vijand", zegt Bouhdary. "Ik denk niet dat iemand de perfecte strategie heeft - je moet ergens beginnen, leren, perfectioneren en ontwikkelen." En als nodig, onthou deze wijze woorden. "Denk groot, begin klein", zegt Gill. "Als je faalt, doe het snel en ga door", zegt Bouhdary. Begin desnoods met het transformeren van een business unit of productlijn en neem het van daaruit mee verder.
'API's hebben een grote rol gespeeld'
Rogers Communications intensiveerde twee jaar geleden zijn digitale initiatieven toen het de rechten verkeer op de uitzendingen van de National Hockey league (ijshockey). Het bleek dat API's de meest waardevolle kansen boden. "API's hebben een enorme rol gespeeld in onze digitale initiatieven", zegt Mo Siddiqui, directeur systeemintegratie bij Rogers.
Niet alleen hebben API's geholpen om consistente informatie te leveren aan de uitzendsystemen, maar zij zorgden ook voor een versnelling in de ontwikkeltijden. "Daardoor konden we sneller producten en diensten rond de NHL naar de klanten brengen", zegt Siddiqui.
Welke tools een bedrijf ook kiest, het blijft niettemin belangrijk je te realiseren dat digitale transformatie geen eenmalig project is maar eerder een eeuwigdurende reis. Je bent er nooit mee klaar. "Een van de mooiste dingen betreffende digitaal geleverde diensten is dat de feedback altijd direct komt van de andere kant", zegt Berkes. "Bedrijven moeten continu bezig zijn met verbeteringen en vernieuwingen om relevant te blijven. "
Digitale Transformatie? Dat hebben we al sinds 1981, toen bedrijven de oude typemachine, kaartenbak en telraam gingen vervangen door een PC. Dit is wel het eerste artikel dat claimt dat wiet roken helpt tegen digitale transformatie.
Vingerwijzend artikel, gaat webwereld naar de 'u weet best waarom' regie?
Reageer
Preview